کارگزاران اشخاص حقوقی هستند که به نمایندگی از طرف مشتریان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار و کالا و یا اوراق مبتنی بر کالا و ارائه سایر خدمات در بازار سرمایه به مشتریان می‌نمایند. انجام فعالیت کارگزاری نیازمند کسب مجوز تاسیس و فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار و عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه است.
کارگزاران مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت کرده‌اند. در حقیقت آنها واسطه بین خریدار و فروشنده سهام را ایفا می کنند کارگزاران دستورهای خرید و فروش را از مشتریان تحویل گرفته و آن را به منظور انجام معامله، وارد سیستم معاملات می‌کنند.
کارگزاران بورس، پس از آزمون‌های متعدد و تخصصی و پس از طی مراحل مختلف، موفق به کسب مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار می‌شوند.
وظایف کارگزاران
معاملات در بورس اوراق بهادار: شامل ارائه خدمات خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق مشارکت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مشتریان.
معاملات آتی سهام در بورس اوراق بهادار: شامل انجام معاملات آتی سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مشتریان.
مشاور پذیرش در بورس اوراق بهادار: شامل ارائه مشاوره به شرکت متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار در خصوص فرآیند پذیرش و ارائه مدارک و مستندات مربوطه به عنوان نماینده متقاضی به بورس و هیات پذیرش.
مشاور عرضه در بورس اوراق بهادار: ارائه مشاوره در خصوص انتشار و عرضه اوراق بهادار به شرکت-های پذیرفته شده در بورس.
معاملات محصولات فی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه فات پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات محصولات نفت و پتروشیمی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه محصولات نفت و پتروشیمی پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه محصولات کشاورزی پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات سیمان در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش سیمان در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات آتی در بورس کالای ایران: انجام معاملات آتی بر روی اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس کالای ایران.
مشاور پذیرش در بورس کالای ایران: ارائه مشاوره به متقاضی در خصوص فرآیند پذیرش و عرضه کالا در بورس کالای ایران.
معاملات در فرابورس: شامل ارائه خدمات خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق بدهی شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس به مشتریان.
مشاور پذیرش در فرابورس که شامل ارائه مشاوره به شرکت متقاضی پذیرش در فرابورس در خصوص فرآیند پذیرش و ارائه مدارک و مستندات مربوطه به عنوان نماینده متقاضی به بورس و هیات پذیرش میشود.
مشاور عرضه در فرابورس که شامل ارائه مشاوره در خصوص انتشار و عرضه اوراق بهادار به شرکتهای پذیرفته شده در بورس میشود.
معاملات آنلاین یا بر خط که شامل ارائه خدمات انجام خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق بدهی پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس به صورت برخط (Online) و مستقیم توسط مشتریان از طریق اینترنت میشود.
سبدگردانی: خرید و فروش اوراق بهادار (اعم از اوراق بهادار پذبرفته شده در بورس و فرابورس) برای مشتریان به منظور کسب انتفاع آنان.
مشاور سرمایه گذاری: ارائه مشاوره به مشتریان در خصوص خرید و فروش اوراق بهادار (اعم از اوراق بهادار پذبرفته شده در بورس و فرابورس.
پردازش اطلاعات مالی: ارائۀ اطلاعات مربوط به ورقۀ بهادار، معامله، سفارشات خرید و فروش و ناشر ورقه بهادار به مشتریان.
تعهد پذیره نویسی: انجام تعهد خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت «پذیره‌نویسی« به‌فروش نرسیده است.
شرکتهای کارگزاری
کارگزاری‌ها، بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام توسط آنان صورت می‌گیرد. کارگزاری‌ها در این خرید و فروش‌ها، به نمایندگی از خریداران یا فروشندگان سهام، معامله انجام می‌دهند و در ازای آن حق‌العمل یا حق کارگزاری دریافت می‌کنند.
خرید و فروش در بورس اوراق بهادار، تحت ضوابط خاصی صورت می‌گیرد. تأسیس شرکت کارگزاری یا اشتغال در آنها، مستم پذیرفته شدن در آزمون‌های کارگزاری است. کارگزاری‌ها علاوه بر خرید و فروش سهام به نمایندگی از سهامداران میتوانند وظایف دیگری مانند آموزش سهامداران، مشاوره سرمایه‌گذاری و بازارگردانی را نیز بر عهده بگیرند.
افرادی که در شرکت های کارگزاری مشغول به فعالیت می‌باشند، افرادی خبره، با تجربه و آشنا به مسایل مالی هستند که نسبت به شرایط اقتصادی، بازار اوراق بهادار و بازار کالاهای مختلفی که معامله می شود شناخت دارند و با تسلط خود بر قوانین و مقررات می توانند بهترین اقدام به‌منظور خرید و فروش اوراق بهادار و کالا در تالار معاملات بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس را برای مشتریان انجام دهند.
از آنجائی‌که فعالیت کارگزاری دارای حساسیت ویژه بوده و کلیه سرمایه‌گذاران از طریق شرکتهای کارگزاری اقدام به خرید و فروش می‌کنند. لذا شرایط و مقرراتی بر مدیران و پرسنل شرکتهای کارگزاری حکم فرماست. صلاحیت حرفه‌ای کلیه اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکتهای کارگزاری می‌بایست قبل از قبول سمت، به تائید سازمان بورس برسد که به این منظور صلاحیت‌های علمی، تجربی، عمومی و تحصیلی متقاضیان بررسی میشود.
کلیه معاملات شرکتهای کارگزاری توسط معامله گران آنها انجام می‌پذیرد. این معامله‌گران می‌بایست دارای گواهی‌نامه حرفه‌ای بوده که دارا بودن این‌گواهی نامه تسلط آنها را بر مباحث علمی مورد نیاز و قوانین و مقررات نشان می‌دهد. سایر افرادی که در سمت‌های مهمی در شرکتهای کارگزاری فعالیت می‌نمایند بسته به نیاز آنها به توانمندی‌های علمی و مقرراتی خاص، موظف به اخذ گواهی‌نامه حرفه‌ای مربوطه هستند.
وظایف شرکتهای کارگزاری
سرمایه‌گذاری و خدمات کارگزاری: این بخش شامل خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار به‌نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود، ذیره‌نویسی اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس، اداره امور سرمایه‌گذاری‌ها به نمایندگی از طرف اشخاص و بازارگردانی اوراق بهادار است.
خدمات مالی: این قسمت نیز شامل ارائه مشاوره و راهنمایی به شرکتها به‌منظور نحوه عرضه سهام آنها برای فروش در بورس اوراق بهادار، راهنمایی شرکتها درمورد روش‌های افزایش سرمایه و نحوه عرضه سهام و سایر اوراق بهادار برای فروش در بورس «کارگزار» موسسه یا شرکتی است که با مجوز سازمان بورس به نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود حسب مورد و براساس قوانین و مقررات مربوط، به دادوستد اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس و سایر خدمات کارگزاری می‌پردازد.
کارگزاری از طریق واحدی که «شعبه» نام دارد به ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران می‌پردازد. این شعبه در شهری واقع شده است که سازمان بورس در آن شهر تالار دارد. تالارهای اختصاصی «کارگزار» نیز شعبه تلقی میشود.
بازار خبر نوشت: همچنین شرکتهای کارگزاری برای فراهم آمدن دسترسی کلیه سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه با تاسیس شعبه، دفتر، نمایندگی و یا تالار معاملات اختصاصی در تهران و سایر شهرستان‌ها خدمات خود را به سرمایه گذاران ارائه می کنند. در هریک از این دفاتر ممکن است خدماتی نظیر پذیرش سفارش مشتریان در بورس ها، بازارهای خارج از بورس، پذیرش معاملات آتی کالا و اوراق بهادار و پذیرش درخواست های صدور و ابطال واحدهای صندوق سرمایه گذاری انجام پذیرد.
در ضمن اکثر شرکت های کارگزاری با ارائه خدماتی نظیر انجام معاملات اینترنتی و یا معاملات برخط بدون نیاز به حضور مشتریان در دفاتر خود به آنها خدمات ارائه می‌کنند.
.
در دو دهه گذشته صندوق های سرمایه گذاری محبوبیت بالایی در بین سرمایه گذاران پیدا کرده اند.امروزه بسیاری از افراد به دلایل مختلفی مثل کمبود وقت، نداشتن اطلاعات کافی درباره فرصت های سرمایه گذاری موجود ،مشغله زیاد و … معمولا گزینه ای که برای پس انداز پول خود انتخاب می کنند بانک است . در نتیجه فرصت کسب بازده های بیشتر را به راحتی از دست می دهند.یکی از ابزارهایی که این فرصت را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد ، صندوق سرمایه گذاری است. صندوق سرمایه گذاری یکی از فرصت های مطلوب سرمایه گذاری در گزینه های مختلف سرمایه گذاری مثل بازار سرمایه است ، خصوصا برای افرادی که قصد سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس را دارند و خودشان وقت و یا اطلاعات کافی را برای انجام این کار ندارند.با این کار فرد سرمایه گذار امکان دستیابی به بازدهی هایی بالاتر از سود بانکی را بدست خواهد آورد.به طور خلاصه یک صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع شما می توان آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که در آن افراد مختلف پول های خود را روی هم می گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند.در حال حاضر میزان سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در ایران به بیش از ۱۱۵۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
صندوق‌های درآمد ثابت با انتشار «واحدهای سرمایه‌گذاری»
پول سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی را جمع می‌کنند و آنها را در اوراق با درآمد ثابتمانند اوراق بدهی و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کند و همانند بانک جریان نقدینگی ثابت برای سرمایه‌گذار تامین می‌کنند. سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای صندوق به اندازه‌ی سرمایه خود در سود و زیان سبد صندوق شریک میشود. سرمایه‌گذاران میتوانند در هر زمان سرمایه‌گذاری خود را از طریق ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری به وجه نقد تبدیل کنند. قیمت هر واحد صندوق درآمد ثابت از تقسیم ارزش سبد به تعداد واحد صندوق به دست می‌آید. با تغییر ارزش سبد قیمت واحدهای صندوق‌های مشترک روزانه تغییر می‌کند . وقتی سرمایه‌گذار واحد خود را ابطال می‌کند پولش را به قیمت روز دریافت می‌کند که میتواند کمتر یا بیشتر از مقدار اولیه سرمایه‌گذاری باشد. کلیه صندوق‌های مشترک در ایران تحت نظر سازمان بورس بوده و تحت نظارت دقیق قانونی قرار دارند.
صندوق ها هر در پایان وقت بازار ارزش سبد و بازده سبد صندوق را محاسبه کرده و اعلام می‌کنند. بدین ترتیب هر روز مشخص میشود که این صندوق امروز به چه میزان سود یا ضرر کرده است. بازده صندوق‌ها در دوره‌های زمانی یک روزه، یک ماه گذشته، سه ماه گذشته و یک سال گذشته و درنهایت از زمان تاسیس تا به الان اعلام میشود.
سرمایه‌گذاران صندوق‌های درآمد ثابت از دو طریق سود دریافت می‌کنند:
1) افزایش ارزش خالص دارایی‌ها یا NAV :
در این حالت با افزایش ارزش سبد صندوق، قیمت واحدهای صندوق نیز افزایش می‌یابند که در این صورت سرمایه‌گذار میتواند با فروش واحدها از اختلاف قیمت صدور و ابطال سود کند.
2) دریافت سود تقسیمی دوره‌ای صندوق:
صندوق‌های درآمد ثابت نیز همانند اوراق بدهی دو نوع سود می‌دهند. بعضی صندوق‌ها پرداخت سود دوره‌ای دارند و بعضی صندوق‌ها تنها در پایان سال سود پخش می‌کنند. شما بنا به نیاز و سلیقه‌ی خود انتخاب می‌کنید که در کدام صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید.
کارگزاران اشخاص حقوقی هستند که به نمایندگی از طرف مشتریان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار و کالا و یا اوراق مبتنی بر کالا و ارائه سایر خدمات در بازار سرمایه به مشتریان می‌نمایند. انجام فعالیت کارگزاری نیازمند کسب مجوز تاسیس و فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار و عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه است.
کارگزاران مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت کرده‌اند. در حقیقت آنها واسطه بین خریدار و فروشنده سهام را ایفا می کنند کارگزاران دستورهای خرید و فروش را از مشتریان تحویل گرفته و آن را به منظور انجام معامله، وارد سیستم معاملات می‌کنند.
کارگزاران بورس، پس از آزمون‌های متعدد و تخصصی و پس از طی مراحل مختلف، موفق به کسب مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار می‌شوند.
وظایف کارگزاران
معاملات در بورس اوراق بهادار: شامل ارائه خدمات خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق مشارکت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مشتریان.
معاملات آتی سهام در بورس اوراق بهادار: شامل انجام معاملات آتی سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مشتریان.
مشاور پذیرش در بورس اوراق بهادار: شامل ارائه مشاوره به شرکت متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار در خصوص فرآیند پذیرش و ارائه مدارک و مستندات مربوطه به عنوان نماینده متقاضی به بورس و هیات پذیرش.
مشاور عرضه در بورس اوراق بهادار: ارائه مشاوره در خصوص انتشار و عرضه اوراق بهادار به شرکت-های پذیرفته شده در بورس.
معاملات محصولات فی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه فات پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات محصولات نفت و پتروشیمی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه محصولات نفت و پتروشیمی پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه محصولات کشاورزی پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات سیمان در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش سیمان در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات آتی در بورس کالای ایران: انجام معاملات آتی بر روی اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس کالای ایران.
مشاور پذیرش در بورس کالای ایران: ارائه مشاوره به متقاضی در خصوص فرآیند پذیرش و عرضه کالا در بورس کالای ایران.
معاملات در فرابورس: شامل ارائه خدمات خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق بدهی شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس به مشتریان.
مشاور پذیرش در فرابورس که شامل ارائه مشاوره به شرکت متقاضی پذیرش در فرابورس در خصوص فرآیند پذیرش و ارائه مدارک و مستندات مربوطه به عنوان نماینده متقاضی به بورس و هیات پذیرش میشود.
مشاور عرضه در فرابورس که شامل ارائه مشاوره در خصوص انتشار و عرضه اوراق بهادار به شرکتهای پذیرفته شده در بورس میشود.
معاملات آنلاین یا بر خط که شامل ارائه خدمات انجام خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق بدهی پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس به صورت برخط (Online) و مستقیم توسط مشتریان از طریق اینترنت میشود.
سبدگردانی: خرید و فروش اوراق بهادار (اعم از اوراق بهادار پذبرفته شده در بورس و فرابورس) برای مشتریان به منظور کسب انتفاع آنان.
مشاور سرمایه گذاری: ارائه مشاوره به مشتریان در خصوص خرید و فروش اوراق بهادار (اعم از اوراق بهادار پذبرفته شده در بورس و فرابورس.
پردازش اطلاعات مالی: ارائۀ اطلاعات مربوط به ورقۀ بهادار، معامله، سفارشات خرید و فروش و ناشر ورقه بهادار به مشتریان.
تعهد پذیره نویسی: انجام تعهد خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت «پذیره‌نویسی« به‌فروش نرسیده است.
شرکتهای کارگزاری
کارگزاری‌ها، بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام توسط آنان صورت می‌گیرد. کارگزاری‌ها در این خرید و فروش‌ها، به نمایندگی از خریداران یا فروشندگان سهام، معامله انجام می‌دهند و در ازای آن حق‌العمل یا حق کارگزاری دریافت می‌کنند.
خرید و فروش در بورس اوراق بهادار، تحت ضوابط خاصی صورت می‌گیرد. تأسیس شرکت کارگزاری یا اشتغال در آنها، مستم پذیرفته شدن در آزمون‌های کارگزاری است. کارگزاری‌ها علاوه بر خرید و فروش سهام به نمایندگی از سهامداران میتوانند وظایف دیگری مانند آموزش سهامداران، مشاوره سرمایه‌گذاری و بازارگردانی را نیز بر عهده بگیرند.
افرادی که در شرکت های کارگزاری مشغول به فعالیت می‌باشند، افرادی خبره، با تجربه و آشنا به مسایل مالی هستند که نسبت به شرایط اقتصادی، بازار اوراق بهادار و بازار کالاهای مختلفی که معامله می شود شناخت دارند و با تسلط خود بر قوانین و مقررات می توانند بهترین اقدام به‌منظور خرید و فروش اوراق بهادار و کالا در تالار معاملات بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس را برای مشتریان انجام دهند.
از آنجائی‌که فعالیت کارگزاری دارای حساسیت ویژه بوده و کلیه سرمایه‌گذاران از طریق شرکتهای کارگزاری اقدام به خرید و فروش می‌کنند. لذا شرایط و مقرراتی بر مدیران و پرسنل شرکتهای کارگزاری حکم فرماست. صلاحیت حرفه‌ای کلیه اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکتهای کارگزاری می‌بایست قبل از قبول سمت، به تائید سازمان بورس برسد که به این منظور صلاحیت‌های علمی، تجربی، عمومی و تحصیلی متقاضیان بررسی میشود.
کلیه معاملات شرکتهای کارگزاری توسط معامله گران آنها انجام می‌پذیرد. این معامله‌گران می‌بایست دارای گواهی‌نامه حرفه‌ای بوده که دارا بودن این‌گواهی نامه تسلط آنها را بر مباحث علمی مورد نیاز و قوانین و مقررات نشان می‌دهد. سایر افرادی که در سمت‌های مهمی در شرکتهای کارگزاری فعالیت می‌نمایند بسته به نیاز آنها به توانمندی‌های علمی و مقرراتی خاص، موظف به اخذ گواهی‌نامه حرفه‌ای مربوطه هستند.
وظایف شرکتهای کارگزاری
سرمایه‌گذاری و خدمات کارگزاری: این بخش شامل خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار به‌نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود، ذیره‌نویسی اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس، اداره امور سرمایه‌گذاری‌ها به نمایندگی از طرف اشخاص و بازارگردانی اوراق بهادار است.
خدمات مالی: این قسمت نیز شامل ارائه مشاوره و راهنمایی به شرکتها به‌منظور نحوه عرضه سهام آنها برای فروش در بورس اوراق بهادار، راهنمایی شرکتها درمورد روش‌های افزایش سرمایه و نحوه عرضه سهام و سایر اوراق بهادار برای فروش در بورس «کارگزار» موسسه یا شرکتی است که با مجوز سازمان بورس به نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود حسب مورد و براساس قوانین و مقررات مربوط، به دادوستد اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس و سایر خدمات کارگزاری می‌پردازد.
کارگزاری از طریق واحدی که «شعبه» نام دارد به ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران می‌پردازد. این شعبه در شهری واقع شده است که سازمان بورس در آن شهر تالار دارد. تالارهای اختصاصی «کارگزار» نیز شعبه تلقی میشود.
بازار خبر نوشت: همچنین شرکتهای کارگزاری برای فراهم آمدن دسترسی کلیه سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه با تاسیس شعبه، دفتر، نمایندگی و یا تالار معاملات اختصاصی در تهران و سایر شهرستان‌ها خدمات خود را به سرمایه گذاران ارائه می کنند. در هریک از این دفاتر ممکن است خدماتی نظیر پذیرش سفارش مشتریان در بورس ها، بازارهای خارج از بورس، پذیرش معاملات آتی کالا و اوراق بهادار و پذیرش درخواست های صدور و ابطال واحدهای صندوق سرمایه گذاری انجام پذیرد.
در ضمن اکثر شرکت های کارگزاری با ارائه خدماتی نظیر انجام معاملات اینترنتی و یا معاملات برخط بدون نیاز به حضور مشتریان در دفاتر خود به آنها خدمات ارائه می‌کنند.
.
در دو دهه گذشته صندوق های سرمایه گذاری محبوبیت بالایی در بین سرمایه گذاران پیدا کرده اند.امروزه بسیاری از افراد به دلایل مختلفی مثل کمبود وقت، نداشتن اطلاعات کافی درباره فرصت های سرمایه گذاری موجود ،مشغله زیاد و … معمولا گزینه ای که برای پس انداز پول خود انتخاب می کنند بانک است . در نتیجه فرصت کسب بازده های بیشتر را به راحتی از دست می دهند.یکی از ابزارهایی که این فرصت را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد ، صندوق سرمایه گذاری است. صندوق سرمایه گذاری یکی از فرصت های مطلوب سرمایه گذاری در گزینه های مختلف سرمایه گذاری مثل بازار سرمایه است ، خصوصا برای افرادی که قصد سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس را دارند و خودشان وقت و یا اطلاعات کافی را برای انجام این کار ندارند.با این کار فرد سرمایه گذار امکان دستیابی به بازدهی هایی بالاتر از سود بانکی را بدست خواهد آورد.به طور خلاصه یک صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع شما می توان آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که در آن افراد مختلف پول های خود را روی هم می گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند.در حال حاضر میزان سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در ایران به بیش از ۱۱۵۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
صندوق‌های درآمد ثابت با انتشار «واحدهای سرمایه‌گذاری»
پول سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی را جمع می‌کنند و آنها را در اوراق با درآمد ثابتمانند اوراق بدهی و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کند و همانند بانک جریان نقدینگی ثابت برای سرمایه‌گذار تامین می‌کنند. سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای صندوق به اندازه‌ی سرمایه خود در سود و زیان سبد صندوق شریک میشود. سرمایه‌گذاران میتوانند در هر زمان سرمایه‌گذاری خود را از طریق ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری به وجه نقد تبدیل کنند. قیمت هر واحد صندوق درآمد ثابت از تقسیم ارزش سبد به تعداد واحد صندوق به دست می‌آید. با تغییر ارزش سبد قیمت واحدهای صندوق‌های مشترک روزانه تغییر می‌کند . وقتی سرمایه‌گذار واحد خود را ابطال می‌کند پولش را به قیمت روز دریافت می‌کند که میتواند کمتر یا بیشتر از مقدار اولیه سرمایه‌گذاری باشد. کلیه صندوق‌های مشترک در ایران تحت نظر سازمان بورس بوده و تحت نظارت دقیق قانونی قرار دارند.
صندوق ها هر در پایان وقت بازار ارزش سبد و بازده سبد صندوق را محاسبه کرده و اعلام می‌کنند. بدین ترتیب هر روز مشخص میشود که این صندوق امروز به چه میزان سود یا ضرر کرده است. بازده صندوق‌ها در دوره‌های زمانی یک روزه، یک ماه گذشته، سه ماه گذشته و یک سال گذشته و درنهایت از زمان تاسیس تا به الان اعلام میشود.
سرمایه‌گذاران صندوق‌های درآمد ثابت از دو طریق سود دریافت می‌کنند:
1) افزایش ارزش خالص دارایی‌ها یا NAV :
در این حالت با افزایش ارزش سبد صندوق، قیمت واحدهای صندوق نیز افزایش می‌یابند که در این صورت سرمایه‌گذار میتواند با فروش واحدها از اختلاف قیمت صدور و ابطال سود کند.
2) دریافت سود تقسیمی دوره‌ای صندوق:
صندوق‌های درآمد ثابت نیز همانند اوراق بدهی دو نوع سود می‌دهند. بعضی صندوق‌ها پرداخت سود دوره‌ای دارند و بعضی صندوق‌ها تنها در پایان سال سود پخش می‌کنند. شما بنا به نیاز و سلیقه‌ی خود انتخاب می‌کنید که در کدام صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید.
کارگزاران اشخاص حقوقی هستند که به نمایندگی از طرف مشتریان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار و کالا و یا اوراق مبتنی بر کالا و ارائه سایر خدمات در بازار سرمایه به مشتریان می‌نمایند. انجام فعالیت کارگزاری نیازمند کسب مجوز تاسیس و فعالیت از سازمان بورس و اوراق بهادار و عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه است.
کارگزاران مجوز فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت کرده‌اند. در حقیقت آنها واسطه بین خریدار و فروشنده سهام را ایفا می کنند کارگزاران دستورهای خرید و فروش را از مشتریان تحویل گرفته و آن را به منظور انجام معامله، وارد سیستم معاملات می‌کنند.
کارگزاران بورس، پس از آزمون‌های متعدد و تخصصی و پس از طی مراحل مختلف، موفق به کسب مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار می‌شوند.
وظایف کارگزاران
معاملات در بورس اوراق بهادار: شامل ارائه خدمات خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق مشارکت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مشتریان.
معاملات آتی سهام در بورس اوراق بهادار: شامل انجام معاملات آتی سهام پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به مشتریان.
مشاور پذیرش در بورس اوراق بهادار: شامل ارائه مشاوره به شرکت متقاضی پذیرش در بورس اوراق بهادار در خصوص فرآیند پذیرش و ارائه مدارک و مستندات مربوطه به عنوان نماینده متقاضی به بورس و هیات پذیرش.
مشاور عرضه در بورس اوراق بهادار: ارائه مشاوره در خصوص انتشار و عرضه اوراق بهادار به شرکت-های پذیرفته شده در بورس.
معاملات محصولات فی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه فات پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات محصولات نفت و پتروشیمی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه محصولات نفت و پتروشیمی پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش کلیه محصولات کشاورزی پذیرفته شده در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات سیمان در بورس کالای ایران: ارائه خدمات خرید و فروش سیمان در بورس کالای ایران به مشتریان.
معاملات آتی در بورس کالای ایران: انجام معاملات آتی بر روی اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس کالای ایران.
مشاور پذیرش در بورس کالای ایران: ارائه مشاوره به متقاضی در خصوص فرآیند پذیرش و عرضه کالا در بورس کالای ایران.
معاملات در فرابورس: شامل ارائه خدمات خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق بدهی شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس به مشتریان.
مشاور پذیرش در فرابورس که شامل ارائه مشاوره به شرکت متقاضی پذیرش در فرابورس در خصوص فرآیند پذیرش و ارائه مدارک و مستندات مربوطه به عنوان نماینده متقاضی به بورس و هیات پذیرش میشود.
مشاور عرضه در فرابورس که شامل ارائه مشاوره در خصوص انتشار و عرضه اوراق بهادار به شرکتهای پذیرفته شده در بورس میشود.
معاملات آنلاین یا بر خط که شامل ارائه خدمات انجام خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام و اوراق بدهی پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس به صورت برخط (Online) و مستقیم توسط مشتریان از طریق اینترنت میشود.
سبدگردانی: خرید و فروش اوراق بهادار (اعم از اوراق بهادار پذبرفته شده در بورس و فرابورس) برای مشتریان به منظور کسب انتفاع آنان.
مشاور سرمایه گذاری: ارائه مشاوره به مشتریان در خصوص خرید و فروش اوراق بهادار (اعم از اوراق بهادار پذبرفته شده در بورس و فرابورس.
پردازش اطلاعات مالی: ارائۀ اطلاعات مربوط به ورقۀ بهادار، معامله، سفارشات خرید و فروش و ناشر ورقه بهادار به مشتریان.
تعهد پذیره نویسی: انجام تعهد خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت «پذیره‌نویسی« به‌فروش نرسیده است.
شرکتهای کارگزاری
کارگزاری‌ها، بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام توسط آنان صورت می‌گیرد. کارگزاری‌ها در این خرید و فروش‌ها، به نمایندگی از خریداران یا فروشندگان سهام، معامله انجام می‌دهند و در ازای آن حق‌العمل یا حق کارگزاری دریافت می‌کنند.
خرید و فروش در بورس اوراق بهادار، تحت ضوابط خاصی صورت می‌گیرد. تأسیس شرکت کارگزاری یا اشتغال در آنها، مستم پذیرفته شدن در آزمون‌های کارگزاری است. کارگزاری‌ها علاوه بر خرید و فروش سهام به نمایندگی از سهامداران میتوانند وظایف دیگری مانند آموزش سهامداران، مشاوره سرمایه‌گذاری و بازارگردانی را نیز بر عهده بگیرند.
افرادی که در شرکت های کارگزاری مشغول به فعالیت می‌باشند، افرادی خبره، با تجربه و آشنا به مسایل مالی هستند که نسبت به شرایط اقتصادی، بازار اوراق بهادار و بازار کالاهای مختلفی که معامله می شود شناخت دارند و با تسلط خود بر قوانین و مقررات می توانند بهترین اقدام به‌منظور خرید و فروش اوراق بهادار و کالا در تالار معاملات بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس را برای مشتریان انجام دهند.
از آنجائی‌که فعالیت کارگزاری دارای حساسیت ویژه بوده و کلیه سرمایه‌گذاران از طریق شرکتهای کارگزاری اقدام به خرید و فروش می‌کنند. لذا شرایط و مقرراتی بر مدیران و پرسنل شرکتهای کارگزاری حکم فرماست. صلاحیت حرفه‌ای کلیه اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکتهای کارگزاری می‌بایست قبل از قبول سمت، به تائید سازمان بورس برسد که به این منظور صلاحیت‌های علمی، تجربی، عمومی و تحصیلی متقاضیان بررسی میشود.
کلیه معاملات شرکتهای کارگزاری توسط معامله گران آنها انجام می‌پذیرد. این معامله‌گران می‌بایست دارای گواهی‌نامه حرفه‌ای بوده که دارا بودن این‌گواهی نامه تسلط آنها را بر مباحث علمی مورد نیاز و قوانین و مقررات نشان می‌دهد. سایر افرادی که در سمت‌های مهمی در شرکتهای کارگزاری فعالیت می‌نمایند بسته به نیاز آنها به توانمندی‌های علمی و مقرراتی خاص، موظف به اخذ گواهی‌نامه حرفه‌ای مربوطه هستند.
وظایف شرکتهای کارگزاری
سرمایه‌گذاری و خدمات کارگزاری: این بخش شامل خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار به‌نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود، ذیره‌نویسی اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس، اداره امور سرمایه‌گذاری‌ها به نمایندگی از طرف اشخاص و بازارگردانی اوراق بهادار است.
خدمات مالی: این قسمت نیز شامل ارائه مشاوره و راهنمایی به شرکتها به‌منظور نحوه عرضه سهام آنها برای فروش در بورس اوراق بهادار، راهنمایی شرکتها درمورد روش‌های افزایش سرمایه و نحوه عرضه سهام و سایر اوراق بهادار برای فروش در بورس «کارگزار» موسسه یا شرکتی است که با مجوز سازمان بورس به نمایندگی از طرف اشخاص و یا به حساب خود حسب مورد و براساس قوانین و مقررات مربوط، به دادوستد اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس و سایر خدمات کارگزاری می‌پردازد.
کارگزاری از طریق واحدی که «شعبه» نام دارد به ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران می‌پردازد. این شعبه در شهری واقع شده است که سازمان بورس در آن شهر تالار دارد. تالارهای اختصاصی «کارگزار» نیز شعبه تلقی میشود.
بازار خبر نوشت: همچنین شرکتهای کارگزاری برای فراهم آمدن دسترسی کلیه سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه با تاسیس شعبه، دفتر، نمایندگی و یا تالار معاملات اختصاصی در تهران و سایر شهرستان‌ها خدمات خود را به سرمایه گذاران ارائه می کنند. در هریک از این دفاتر ممکن است خدماتی نظیر پذیرش سفارش مشتریان در بورس ها، بازارهای خارج از بورس، پذیرش معاملات آتی کالا و اوراق بهادار و پذیرش درخواست های صدور و ابطال واحدهای صندوق سرمایه گذاری انجام پذیرد.
در ضمن اکثر شرکت های کارگزاری با ارائه خدماتی نظیر انجام معاملات اینترنتی و یا معاملات برخط بدون نیاز به حضور مشتریان در دفاتر خود به آنها خدمات ارائه می‌کنند.
.
در دو دهه گذشته صندوق های سرمایه گذاری محبوبیت بالایی در بین سرمایه گذاران پیدا کرده اند.امروزه بسیاری از افراد به دلایل مختلفی مثل کمبود وقت، نداشتن اطلاعات کافی درباره فرصت های سرمایه گذاری موجود ،مشغله زیاد و … معمولا گزینه ای که برای پس انداز پول خود انتخاب می کنند بانک است . در نتیجه فرصت کسب بازده های بیشتر را به راحتی از دست می دهند.یکی از ابزارهایی که این فرصت را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد ، صندوق سرمایه گذاری است. صندوق سرمایه گذاری یکی از فرصت های مطلوب سرمایه گذاری در گزینه های مختلف سرمایه گذاری مثل بازار سرمایه است ، خصوصا برای افرادی که قصد سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس را دارند و خودشان وقت و یا اطلاعات کافی را برای انجام این کار ندارند.با این کار فرد سرمایه گذار امکان دستیابی به بازدهی هایی بالاتر از سود بانکی را بدست خواهد آورد.به طور خلاصه یک صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. در واقع شما می توان آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که در آن افراد مختلف پول های خود را روی هم می گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند.در حال حاضر میزان سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در ایران به بیش از ۱۱۵۰۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
صندوق‌های درآمد ثابت با انتشار «واحدهای سرمایه‌گذاری»
پول سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی را جمع می‌کنند و آنها را در اوراق با درآمد ثابتمانند اوراق بدهی و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کند و همانند بانک جریان نقدینگی ثابت برای سرمایه‌گذار تامین می‌کنند. سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای صندوق به اندازه‌ی سرمایه خود در سود و زیان سبد صندوق شریک میشود. سرمایه‌گذاران میتوانند در هر زمان سرمایه‌گذاری خود را از طریق ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری به وجه نقد تبدیل کنند. قیمت هر واحد صندوق درآمد ثابت از تقسیم ارزش سبد به تعداد واحد صندوق به دست می‌آید. با تغییر ارزش سبد قیمت واحدهای صندوق‌های مشترک روزانه تغییر می‌کند . وقتی سرمایه‌گذار واحد خود را ابطال می‌کند پولش را به قیمت روز دریافت می‌کند که میتواند کمتر یا بیشتر از مقدار اولیه سرمایه‌گذاری باشد. کلیه صندوق‌های مشترک در ایران تحت نظر سازمان بورس بوده و تحت نظارت دقیق قانونی قرار دارند.
صندوق ها هر در پایان وقت بازار ارزش سبد و بازده سبد صندوق را محاسبه کرده و اعلام می‌کنند. بدین ترتیب هر روز مشخص میشود که این صندوق امروز به چه میزان سود یا ضرر کرده است. بازده صندوق‌ها در دوره‌های زمانی یک روزه، یک ماه گذشته، سه ماه گذشته و یک سال گذشته و درنهایت از زمان تاسیس تا به الان اعلام میشود.
سرمایه‌گذاران صندوق‌های درآمد ثابت از دو طریق سود دریافت می‌کنند:
1) افزایش ارزش خالص دارایی‌ها یا NAV :
در این حالت با افزایش ارزش سبد صندوق، قیمت واحدهای صندوق نیز افزایش می‌یابند که در این صورت سرمایه‌گذار میتواند با فروش واحدها از اختلاف قیمت صدور و ابطال سود کند.
2) دریافت سود تقسیمی دوره‌ای صندوق:
صندوق‌های درآمد ثابت نیز همانند اوراق بدهی دو نوع سود می‌دهند. بعضی صندوق‌ها پرداخت سود دوره‌ای دارند و بعضی صندوق‌ها تنها در پایان سال سود پخش می‌کنند. شما بنا به نیاز و سلیقه‌ی خود انتخاب می‌کنید که در کدام صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید.
یکی از موضوعات دارای اهمیت در فرآیند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، حضور در مجامع شرکتهای بورسی است و به همین دلیل سرمایه‌گذاران باید قبل از تشکیل مجامع بورسی، تعیین کنند که قصد حضور در مجمع را دارند یا خیر؟
البته حضور در مجامع شرکتهای بورسی بیشتر به استراتژی سرمایه‌گذار بستگی دارد ولی برخی اصول کلی، راهنمای سرمایه‌گذار برای ورود به مجمع خواهد بود را در این مطلب میخواهیم به چالش بکشیم.
بهطور کلی مجامع شرکتهای بورسی به 3 دسته تقسیمبندی می‌شوند
مجمع عمومی عادی سالیانه
مجمع عمومی عادی مهمترین مجمعی است که سالانه برگزار میشود و برای سرمایه‌گذاران از اهمیت فراوانی برخوردار است.
در این مجمع شرکت گزارش عملکرد سال گذشته را تصویب و سهامداران در خصوص میزان پرداخت سود نقدی تصمیم گیری و آن را تصویب می‌کنند.
آیا در مجامع عمومی عادی سالانه شرکت کنیم یا خیر؟
چند نکته برای شرکت در مجامع شرکتهای بورسی
در کل باید برای شرکت در مجمع عمومی عادی سالیانه شرکتهای بورسی چند نکته را مدنظر قرار دهیم. اول اینکه چه مقدار سود نقدی یا DPS و در چه زمانی بعد از مجمع، قرار است بین سهامداران شرکت تقسیم شود ؟
سود نقدی درصدی از سود خالص هر سهم است که در مجمع عمومی عادی صاحبان سهام تصویب و بین سهامدارن شرکت تقسیم میشود. درصد سود نقدی توسط هیئت مدیره شرکت پیشنهاد و در مجمع عمومی عادی سالیانه توسط سهامداران شرکت به رأی گذاشته و تصویب میشود.
معمولاً تقسیم سود نقدی بالا بین همه سرمایه‌گذاران از اهمیت فراوانی برخوردار است اما جذابیت بیشتر زمانی است که شرکت تصمیم بگیرد سود نقدی را بسیار سریع بین سهامداران تقسیم کند چون هر چقدر پرداخت سود نقدی به تأخیر بیفتد ارزش فعلی پولی که سرمایه‌گذار قرار است در آینده دریافت کند؛ کاهش پیدا می‌کند.
تغییر میزان ارزش پول در مدت زمان دریافت سود نقدی
به عنوان مثال اگر قرار باشد یک میلیون تومان سود نقدی تصویب شده در مجمع را شش ماه دیگر دریافت کنید مشابه این است که نهصد و سی هزار تومان (با نرخ بهره 15%) را در حال حاضر دریافت کنید و این به ضرر سرمایه‌گذار است.
در ضمن این یک میلیون تومان در همان روز مجمع از ارزش سهام دارایی شما کم می شود! چرا که سود نقدی مصوب در مجمع هر چقدر باشه به همان میزان از قیمت بازاری سهم کسر میشود
ت تقسیم سود نقدی برای سهامداران عمده و یا سرمایهگذارانی که تعداد سهام زیادی دارند کارایی دارد و مناسب سرمایه‌گذار خرد که میخواهد در سال سهام چندین شرکت را خرید و فروش کند، نیست و سرمایه‌گذار خرد بهتر است قبل از مجمع نسبت به فروش سهم اقدام کند و درگیر توقف نماد برای برگزاری مجامع و دریافت سود نقدی و … نباشد.
پس :
شرکت در مجامع برای سهامداران حقیقی خرد توصیه نمی شود
در چه شرایطی در مجامع شرکتهای بورسی شرکت کنیم:
برای حضور در مجامع شرکتهای بورسی دو حالت وجود دارد. زمانی که روند بازار سرمایه صعودی است و انتظار صعود بیشتر هم در آینده وجود دارد یا به بیان دیگر، نقدینگی وارد بازار سرمایه شده است، بهتر است در مجامع بورسی شرکت کنیم چون به دلیل خوشبینی سرمایه‌گذاران و ورود نقدینگی جدید در روند صعودی بازار، انتظار بازگشایی خوبی را بعد از مجامع داریم (به عنوان مثال در سال 91 و 92 به دلیل افزایش 3 برابری نرخ ارز و مطرح شدن بحثهای مربوط به ارزش جایگزینی بازار و از طرفی ورود سنگین نقدینگی به بازار سرمایه، هیجان بالایی در بازار برای خرید سهام وجود داشت، به گونه ای که هر سهمی بعد از برگزاری مجامع با درصدهای بالا بازگشایی میشد) اما در هنگام روند نزولی و رکودی بازار بهتر است که در مجامع شرکت نکنیم چون با احتمال زیاد انتظار بازگشایی مناسبی برای سهام شرکتها بعد از برگزاری مجمع وجود ندارد و فشار عرضه ها در بازار قویتر از تقاضاست و همین عامل موجب کاهش قیمت سهام در هنگام بازگشایی میشود.
چرا که همیشه بعد از مجمع عادی سالانه شرکت ها نماد ها بدون محدودیت نوسان قیمتی به تابلو معاملات باز میگردند. و با هر قیمتی میتواند باز شود.
سود نقدی تقسیم شده، بخشی از قیمت سهم قبل از بسته شدن است که به سرمایه‌گذار حاضر در مجمع پرداخت شده و این مبلغ از قیمت سهم کسر میشود و قیمت بهدست آمده تحت عنوان قیمت تئوریک به عنوان مبنای قیمت بازگشایی سهم به حساب می‌آید.
رابطه سال مالی با برگزاری مجمع و توزیع سود نقدی
با رسیدن سال مالی شرکت ها ، شرکت ها موظف هستند با دعوت از سهامداران ظرف 4 ماه مجمع عادی سالیانه خود را برگزار کنند
و چنانچه سود نقدی در مجمع تصویب شد شرکت موظف است ظرف 8 ماه این سود را به حساب سهامداران واریز کند.
سود نقدی فقط شامل افرادی می شود که در زمان برگزاری مجمع سهامدار شرکت بوده باشند
و هیچ فرقی نمیکند که یک روز قبل از مجمع سهام شرکت را خریده اند یا یک سال قبل !
ضمنا این سهامداران نیازی نیست تا زمان توزیع سود سهامدار شرکت باقی بمانند و میتوانند همان روز اول بعد از مجمع سهام خود را بفروشند و در تاریخ توزیع سود ، سود نقدی خود را دریافت کنند.
حداکثر مدت زمان لازم برای پرداخت سود نقدی به سهامداران شرکت حداکثر 8 ماه در نظر گرفته شده است اما برخی شرکتها در مدت یک یا دو هفته و برخی نیز معمولاً در ماههای چهارم و پنجم بعد از برگزاری مجمع و برخی نیز 8 ماه بعد از برگزاری مجمع سود نقدی را بین سهامداران حاضر در مجمع تقسیم می‌کنند.
مقدار سود نقدی نیز توسط هیئت مدیره شرکت تعیین شده و در مجمع نیز به تصویب سهامداران شرکت میرسد.
طبق قانون، شرکتها موظفند حداقل 10 درصد از سود خالص هر سهم را بین سهامداران تقسیم کنند.
گاهی اوقات ممکن است شرکتی به دلیل داشتن سود انباشته بالا و توافق سهامداران عمده بیشتر از 100 درصد سود خالص را بین سهامدارن در مجمع تقسیم کند. یعنی ممکن است سود شرکت 120 تومان باشد ولی در مجمع تصمیمگیری شود که 150 تومان سود نقدی تقسیم شود.
چگونگی دریافت سود نقدی با حضور در مجمع عمومی عادی سالیانه
شرکت اطلاعیهای در سایت کدال منتشر می‌کند. برخی از شرکتها از سهامداران خود میخواهند فرمی را که شامل اطلاعات مربوط حساب و اطلاعات سهامداری میباشد را تکمیل کرده و برای شرکت ارسال کنند و برخی دیگر نیز با توجه به تعداد سهام سهامداران و یا براساس حروف الفبا در تاریخهای تعیین شده به بانک معرفی شده از طرف شرکت مراجعه کنند و سود نقدی خود را دریافت کنند.
اگر به هر دلیلی در زمان تعیین شده امکان دریافت سود نقدی خود را نداشتید، میتوانید با مراجعه به امور سهام شرکت و یا تماس تلفنی با امور سهام شرکت، اطلاعات مربوط به چگونگی دریافت سود نقدی را از شرکت درخواست کرده و سود نقدی خود را دریافت کنید.
در یک تعریف مختصر و ساده از مجمع می توان گفت که به هر گونه گردهمایی سهامداران و مدیران یک شرکت سهامی به منظور تعیین وضعیت شرکت و تصمیم گیری در خصوص شرکت و فعالیت های آن ، مجمع گفته می شود.به عبارت دیگر به تجمع صاحبان سهام شرکتها به منظور اتخاذ تصمیماتی که معمولا منجر به ایجاد منافعی برای آنها و شرکت می شود مجمع گفته می شود.
در ادامه این مطلب درباره اتفاقاتی که برای وضعیت معاملاتی سهم،قیمت سهم،سود سهم قبل و بعد از برگزاری مجمع شرکتهای بورسی برای سهامدار می افتد توضیح خواهیم داد.اما قبل از آن بد نیست که آشنایی مختصری با انواع مجامع شرکت ها داشته باشید.
به طور مختصر می توان گفت که به هر گونه گردهمایی سهامداران و مدیران یک شرکت سهامی به منظور تعیین وضعیت شرکت و تصمیم گیری در خصوص شرکت و فعالیت های آن، مجمع گفته می شود.
بر اساس قانون تجارت، شرکت های سهامی سه نوع مجمع متفاوت دارند :
مجمع عمومی موسس
سرمایه گذارانی که قصد خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار را دارند هیچ گاه برگزاری این نوع مجمع از انواع مجامع شرکت ها را شاهد نخواهند بود. این نوع مجمع در ابتدای تاسیس شرکت با اهداف زیر تشکیل می شود :
مجمع عمومی عادی سالیانه
از دیگر انواع مجامع شرکت ها ، مجمع عمومی عادی سالیانه می باشد. مجمع عمومی عادی سالیانه برای رسیدگی به صورت های مالی شرکت ها، گزارش مدیران و بازرسان شرکت و تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان سهام، در زمانی که در اساسنامه پیش‌بینی شده است، تشکیل میشود. مجمع عمومی عادی با حضور حداقل بیش از نیمی از سهامداران به نسبت تعداد سهام، رسمیت می‌یابد و تصمیمات همواره با اکثریت نصف به علاوه یک رای حاضر در جلسه رسمی، معتبر خواهد بود.
این نوع مجمع، ۱ بار در سال برگزار می شود. طبق قانون تجارت ایران، شرکت های سهامی موظف هستند که مجمع عمومی عادی سالیانه خود را حداکثر ۴ ماه پس از پایان سال مالی خود برگزار نمایند. در نتیجه از آنجایی که سال مالی اکثر شرکت های بورسی پایان اسفند ماه می باشد، اکثر مجامع شرکت ها در خرداد و تیرماه برگزار می شود.
مجمع عمومی فوق العاده
در این نوع مجمع از انواع مجامع شرکت های بورسی، انتخاب هیئت مدیره، کاهش یا افزایش سرمایه، اصلاح یا تغییر مواد اساسنامه و انحلال شرکت صورت می گیرد. در مجمع عمومی فوق‌العاده، دارندگان بیش از نصف سهامی که حق رأی دارند باید حاضر باشند و تصمیمات مجمع همواره با اکثریت دو سوم آراء حاضر در جلسه رسمی، معتبر خواهد بود.
· معمولا ۲روز (روز کاری) قبل از برگزاری مجمع شرکت نماد معاملاتی آن شرکت در تابلوی بورس متوقف خواهد و دیگر قابل معامله نخواهد بود ، پس اگر قصد شرکت در مجمع را ندارید باید سهام خود را قبل از آن بفروشید.
· تصمیماتی که در مجامع شرکت های بورسی گرفته خواهد شد (از قبیل تقسیم سود نقدی و یا افزایش سرمایه) مشمول تمام افرادی که در این تاریخ سهامدار شرکت هستند خواهد شد.
· ۲روز بعد از برگزاری مجمع شرکت،نماد معاملاتی آن شرکت بازگشایی خواهد شد.همانطور که گفته شد تصمیماتی که در مجمع گرفته می شود مشمول افرادی خواهد شد که در تاریخ برگزاری مجمع سهامدار شرکت بوده اند.پس اگر شما بعد از بازگشایی نماد،سهام خود را بفروشید همچنان مشمول تصمیماتی هستید که در مجمع گرفته شده.مثلا شما در مجمع شرکتی سهامدار آن شرکت هستید و شرکت در مجمع خود ۱۰۰ تومان سود نقدی تصویب می کند و شما نیز روز بعد از بازگشایی نماد،سهام خود را به فرد دیگری می فروشید.این ۱۰۰ تومان سود در هرزمانی که پرداخت شود متعلق به شما خواهد بود نه به فردی که سهام را روز بعد از مجمع از شما خریداری کرده است.
· در صورتی که در مجامع شرکت های بورسی سود نقدی تصویب شود،معمولا در روز بازگشایی نماد پس از مجمع این سود از قیمت قبل از مجمع سهم کسر می شود و قیمت تئوریک سهم در هنگام بازگشایی برابر خواهد بود با قیمت روز قبل از مجمع منهای سود تقسیمی تصویب شده در مجمع.حال ممکن است این قیمت به دلیل عرضه و تقاضا ، در زمان بازگشایی متفاوت با فرمولی که گفته شد باشد.
· طبق قانون تجارت شرکت ها تا ۸ماه پس از تاریخ برگزاری مجمع فرصت دارند که سود نقدی را بین سهامداران توزیع کنند.برخی شرکت ها خیلی زود سود نقدی را بین سهامداران تقسیم می کنند و برخی دیگر تا آخرین مهلتی که دارند این سود را پرداخت نمی کنند.پس باید دقت داشته باشید که قبل از برگزاری مجمع آگهی زمانبندی پرداخت سود را مطالعه کنید تا با توجه به اینکه قیمت تئوریک سهم شما هم در روز بعد از بازگشایی سهم طبق مثال قبلی محاسبه می شود، بهتر بتوانید در مورد شرکت یا عدم شرکت در مجمع تصمیم گیری کنید.
· اگر سود نقدی تقسیمی شرکت در مجامع شرکت های بورسی شامل شما شود و در تاریخ معین شده آن را از شرکت دریافت نکنید،شما همچنان این سود را از شرکت طلبکار هستید و حتی اگر چند سال بعد به شرکت مراجعه کنید می توانید آن سود را دریافت کنید.